Futbolla kara para nasıl aklanır?!
[Okuyucuya ön not 17.04.2023: 1.12.2017 tarihinde dönemin GazeteDuvar.com Genel Yayın Yönetmeni Ali Topuz kararıyla sitede yayınlanmamıştır. 5.5 yıl önce yazdığım iddiaların bugün Muhammed Yakut tarafından dile getirilmesi üzerine yaşadığım bu ‘sansürü’ herkesle paylaşma kararı aldım. İyi okumalar.]
Dünyanın bir ucunda 34 yaşındaki bir itirafçı Türkiye üzerinden ambargo delerek para aklama ve bu süreçteki rüşvet ağlarını anlatırken bir anda ülke futbol ekonomisinin batmışlığının ve kokuşmuşluğunun nedenini önümüze koydu, bakmak isteyene.
Herkesin gözü kulağı bir süredir okyanus ötesinde. Rıza Sarraf’ın itirafçılığını yaptığı Halkbank müdürü Hakan Atilla’nın sanık olarak yargılandığı mahkemeden neler çıkacak diye bekleyip duruyoruz. Gerçek hayattan alıntılanan değil tamamen içinde bulunduğumuz gerçeklikte bir ABD-Türkiye-İran polisiyesi. Yargılama ABD’de olsa da anlatılanlar Türkiye’de geçiyor. İtirafçı 3 farklı vatandaşlığa sahip ama Türkiye vatandaşlığı ile sorguda. İran’ın Türkiye’ye sattığı petrolün ve doğalgazın gelirini, ABD’nin İran’a uyguladığı ambargonun etrafından dolaşarak İran’a götürülmesindeki kendi rolünü ve kimlerin bu döngüde yer aldığını anlatıyor. Adeta bir “Netflix and Chill”* tadında geçiyor son bir kaç gün.
Sarraf çeşitli bankalardan ve isimlerden bahsetti ilk 2 günkü savunmasında. Önce Aktifbank’ın adı geçti. İlk girişiminde kurallar gereği hesap açmasının mümkün olmadığı bankada hesap açmak için dönemin Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış’tan yardım istemiş. Bağış’ın yardımıyla Aktifbank’ta hesap açan Sarraf, günde 5 ile 15 Milyon Euro döndürüyormuş buradaki hesaplarda. Herhangi bir teknoloji şirketinin para döndürmesi gibi bir şey değil bu. İran kaynaklı gaz ve petrol paralarını uluslararası para döngüsü içine sokup para aklıyor yani. Daha sonra Aktifbank’tan Halkbank’a geçmiş Rıza Sarraf. Fakat diyor ki daha sonra Aktifbank doğrudan İranlı yetkililerle çalışmaya başladı ve beni devre dışı” bıraktı. Yani Sarraf’ın yaptığı ambargoyu delme işlemlerini artık Aktifbank tek başına yapmış.
Para aklama ekonomisi
Aktifbank nedir? Aktifbank, Türkiye’de sporda şiddet ve düzensizliği bitirmek üzere apar topar çıkarılan 6222 numaralı yasanın gereği elektronik bilet sisteminin uygulayıcısı banka, kısaca Passolig’in üreticisi. Maça her girmek istediğinizde para ödediğiniz kurum. (Size söyledim zira ben Passolig almadım, almayacağım.) 2011’de Resmi Gazete’de yayınlanan ve 2014’te ligin yarı yolunda oldu bittiye getirilerek uygulattırılan Passolig. Kulüpler bu kartlara en başta mırın kırın edip taraftar sayılarının azalacağını öne sürüp istememiş olsa da o gün vazgeçemediler, şu anda vazgeçemiyorlar ve ileride de bu uygulamadan vazgeçemeyecekler de. Peki neden tüm kulüpler boynunu eğdi ve kabul etti bu uygulamayı? Cumhuriyet Spor Servisi Müdürü Arif Kızılyalın’ın 15 Temmuz 2015 tarihinde yayınlanan haberine dönüp bakarsak ( http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/futbol/323035/Tribunlere_oynamislar.html ) kulüpler kapalı kapılar ardında Passolig ve Aktif Bank’la el sıkışıp, milyonlarca doları kasasına koymuş. Belgelerle kanıtlanan alışverişe göre habere göre Galatasaray yaklaşık 9 milyon dolarlık bir bedel karşılığında 5 yıllık sözleşme imzalamış ve maddi sıkışıklık nedeniyle de 2018 yılına kadar olan tüm alacaklarını peşin tahsil etmiş. Beşiktaş, ilk etapta 4.9 milyon dolara evet demiş gibi gözükse de Vodafone Arena Stadı’ndaki bir bölüme ‘Passolig tribünü’ (Aktifbank Tribünü olarak kullanılıyor) adının verilmesi, ücretsiz formalar, deplasman hakları ve görünülürlük giderleri adı altında Siyah-Beyazlı kulübün kasasına yaklaşık 6 milyon TL girmiş. Trabzonspor Kulübü sıkışık günlerde 3 milyon dolar peşin para alarak, 5 yıllık sözleşmeye imza atan ve Passolig’e dolaylı destek veren kulüplerden. Yani aslında ekonomisinin söylemlerle şişirilmiş olduğu söylenen Türkiye futbol ekonomisi aslında Rıza Sarraf’ın para aklamak için kullandığı bankanın ekonomisine bağlıymış.
Günde 5-15 Milyon Euro hacimle para döndürülen Aktifbank’ın tepeden inme bir şekilde bir anda elektronik bilet sisteminin uygulayıcısı olmasının arkasında yatan nedenlerden birinin rant olduğunu, bu kartın çıkarılma nedeninin sporda şiddeti ve düzensizliği ortadan kaldırmak olmadığını, sporda şiddeti ortadan kaldırmanın çok başka yolları olduğunu kartın uygulamaya konmaya başlanacağına dair söylentilerin çıktığı 2011 yılındaki ilk günden beridir çeşitli radyo programlarında, televizyon programlarında söyledim, burada ve bir çok yerde yazdım, yazmaya da devam edeceğim. Evet burada bir rant var ve bu davanın ardından da Aktifbank’ın bu iddialar dolayısıyla gerekmektedir. Bu iddialar araştırmalıdır. Aktifbank’ın Çalık Grubu’na ait olduğunu, ve bu grubun da Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’la çok yakından ilişkili olduğunu da bir kez daha belirtmekte fayda var.
Rıza Sarraf’ın itirafçı olarak anlattığı kirli ilişkilerin futbol dünyasıyla kesiştiği yerlere bakmak ve futbol dünyasının nasıl bu ilişki ağının parçası olduğunu görmek, söylemek, yazmak boynumun borcudur. Ülke futbolundaki bozuk çürümüş ekonomik sistemin düzeltilmesi gerektiği konusunda görüş bildiren muhabirler ve futbol yazarları da bu konuyu görmezden gelemez.
Bank Asya 1. Lig
Bir de Bank Asya’dan bahsediyor Rıza Sarraf. Zafer Çağlayan’a ödediği rüşvetleri, Çağlayan’ın isteğiyle 2012 yılında Bank Asya’ya yatırmış. Bank Asya nedir? Çocuğunu kaydettirdiği üniversite, yıllık ücretin Bank Asya’ya yatırılmasını istediği için çocuğunun eğitim ücretini bu bankaya yatırdığından dolayı bir velinin Fethullah Gülen’ci olduğu iddiasıyla tutuklanmasına neden olan bankadır. Çünkü o veli hakkında Fethullah Gülen’in bankasına para yatırdığı için örgüte çalıştığı düşünülmüştü. Peki ya Zafer Çağlayan’ın Bank Asya’ya para yatırılmasını istemesi bize ne düşündürtebilir? Ya da 2008-2012 yılları arasında Bank Asya’nın Türkiye 1. Ligi’nin sponsorluğunu ve uzun süreler de çok sayıda kulübün sponsorluğunu yapması bize ne düşündürtebilir?
Dünden bugüne, bu iktidarın spora yaptığı tüm yatırımlar acaba araştırılsa kim bilir kimlerin ne kadar çok paralar döndürdüğü ortaya çıkacak…
*Netflix’ten dizi izle ve keyfine bak
**Yazdıklarım var olan gerçekleri birbiriyle ilişkindirerek ortaya çıkan iddialardır.