Sayı 1 diye başladık. Sayı 2 inşallah gelmez. Ama değişim süreç gerektiren bir şey. Bu yüzden birazdan bahsedeceğim spor spikeri ve benzerlerini “azalarak bitsin” kampanyasına katıyorum.

Bu tür sabah programlarını sanırım önce radyolarda başladı. Arabada işe giderken gazetelerini okuyamayanlar için. Süper bir fikirdi. Sonrasında da spor içerikli olarak ilk LigTV’de görmüştüm sanırım böyle bir şeyi. (Çok da sallamış olmayayım) Sonrasında da NTVSpor aldı sazı eline güçlü sunucuları ve yorumcularıyla çizgisini bozmadan yükselerek devam ediyor.

Bu tür programlarda amacı çok iyi belirlemek gerek. Programın amacı, tüm gazeteleri alamayan insanlara tüm gazetelerden bakış açıları sunmak mı (bu X takım açısından bakmış, bu da Y takım açısından bakmış), her gazetede aynı haber yer alamayacağından insanları tüm gazetelerdeki haberlerden haberdar etmek mi, tüm gazetelerden bir seçki sunup onları yorumla(t)mak mı (Z gazetesi böyle diyor ama işin aslı böyle), yoksa komple bir medya eleştirisi yapmak (Medyamızda böyle söylemler çok yanlış gibi…) mı yoksa en saf haliyle gazeteleri okuyamayanlara gazete okumak mı olacak… Hangisi yapılacaksa ona göre sunucular veya yorumcular da dikkatli seçilmeli. (Mesela Mehmet Demirkol yeri geldiğinde süper bir eleştiri getirebiliyor kimseyi galeyana getirmeden. Bazen laflarını kendine saklıyor (ki bu da ayrı bir tartışma konusu olsun) ama “anlayan anlıyor”…)

Bursaspor Tv’deki görüntüleri izlemek için tıkla

Daha önce hiç izlemedim Bursaspor TV’yi. Programın belli bir amacı varsa program amacından şaşmış ya da amacı tamamen buydu belki de. Ve belli oluyor ki buradaki –Halit Kıvanç babacanlığıya– sunucu “hanım kızımız” ne yapacağını şaşırmış vaziyette.  Gazetelerden haber seçkileri mi sunacak, yer alan haberleri birbiriyle karşılaştırıp yorumlayacak mı, yoksa gazetelere medya eleştirisi mi yapacak??? Yoksa kişisel olarak hazmedemidiklerine dair nefretini komple Trabzonlulardan mı çıkaracak…

Neleri okuyacağını önceden belirliyorlar bu programlarda, malum zaman dar. Önceden okuduğu için sinirleri fena bir zıplamış hanımın ve bu da programa yaptığı girişte cümlelerin, ellerin, kolların birbirine girmesinden belli oluyor.

Farklı gazetelerde yenilginin yansıtılış biçimini, Bursaspor’a yapılan eleştirileri, yenilgiyi kaldıramamış bir ruh haliyle saldırarak yorumluyor. (Bknz. Büyük yara aldı diyorsunuz ama geçen sene gördük kimin şampiyon olduğunu!!)

Video’nun hemen başında gazetelerden haberler okurken bir anda maç günü uygunsuz tezahüratlarda bulunan Trabzonspor taraftarına fırça çekmeye, nefret kusmaya başlıyor. “Medyada nefret söylemine son” kampanyaları başlatılmışken anti-kampanyacı söylemlerine “Türkçülükten giriyor, hemşehrilikten çıkıyor, ‘Artık siz Bursalı değilsiniz, bizden değilsiniz. Yiyiyorsa meydana çıkın lan formalarınızla. Hani her yer Trabzon’du!!’ cümlesiyle bitiriyor…  Üstelik bir de “Zorla algıda seçicilik yaptırıyorsunuz” diyip “Ağır tahrik vardı hakim bey ben de şovenizm yapmışım çok mu?” diye kendini savunuyor…

Kadının siniri hiç dinmiyor. Dineceğe de benzemiyor. 3:05’te gazeteyi sağına doğru “fırlatışından” belli oluyor her şey… Ardından da kendilerinin ne kadar hassas olduğundan bahsederken, Trabzonsporluların hassasiyetsizliklerine çok hassas bir şekilde laf ediyor. Takımın liderlikten 3.’lüğe düşmesine yapılan yorumu da kendisine değil içine kaçan küçük ilkokul çocuğuna yorumlatarak, “Çok geriledi ya 3. olduk ah vah! Ölelim biz yani!” Ben en son ilkokulda böyle bir tartışmaya şahit oldum.

Milliyetçi söylem

“Maç bitti ortam gerildi” cümlelerinde yine hemen bir savunma psikolojisine bürünüp “Ortamı onlar gerdi. Önce onlar başlattı ama amca” yorumları getiriyor. En komik yorumu ise şu bu ablamızın: “Koca koca tabelalara Rizeli bilmemkim ve uşakları yazmayı biliyorsunuz. Buradan ekmek yiyiyorsunuz. Bursa’ya böyle şey olmaz…”

Kendisini savunma yöntemlerinden biri olarak söylediklerinin arasında, “Biz sizi ayırmadık. Onlara da mikrofon uzattık ama bu artık şımarıklık oluyor” cümleleri yer alıyor. Sayın ablam, unutma ki sen bir gazetecisin tarafsız olmak zorundasın. Ona da mikrofon uzattık lütufunda bulunamazsın.

Burada hanımefendinin (ne ablası canım!) her cümlesine bir yorum getirebilirim. Bunların sosyolojik çözümlemelerini yapamayabilirim ama bu açıdan bakarak kendimce bildiğimce bir kaç yorum daha getirebilirim… Ama yazı uzar gider. Geneli toparlayamaz hale gelirim. Belki usturuplu yorumlarınızla şenlendirirsiniz hanımın videosunu.

Özetle, sunucu hanım olaya kendini fazla kaptırmış. Karşısındakini eleştirirken, karşısındakiyle aynı, hatta daha düşük bir seviyeye düşüp laf yetiştirme savaşına girmiş ve bunun da farkında değil. Bildiğin yerel milliyetçilik-lokal şovenizm yapıyor. Sesini çıkaran yok!

İşin bir çok ilginç tarafı var. Mesela televizyon kanalının yayın yönetmeni kadını program boyu ekran başında tutmuş ve gıkını çıkarmamış. Kimse de “hop sen ne diyorsun. abartma kendine gel” dememiş. Reklama gidip yerine başka birini koymamış. Yayının ertesi günlerinde içerğinde “gereğinin yapılacağının” belirtildiği özür mektubu yayınlamakla geçiştiriliyor. O gereği o kadının işten çıkarılması değil de, uyarılmasıysa gereğini yapmayın lütfen…

Spor stadyumlarında, televizyon ekranlarında kadınlar olsun istiyorduk. (oldu da ne oldu?) Feminist söylemler ve yaklaşımlarla ortamı yumuşatsınlar diye olsunlar. Kadınlara ekranlarda dekoltelerini açsınlar, gözümüz gönlümüz rahatlasın diye yer veriliyorsa, buna hiç gerek yok! Programları Şahin K. sunsun ben razıyım. En azından çocukluğumuzun en naif eğlence söylemi “Bursa pabucu yarım çık dışarıya oynayalım” tezahüratını kaldırabilirler.

Spikerin adınıda öğrendik. Abla, hanım, hanım kızımız demekten kurtulduk. Seda Çapçı, yarattığı tepkili kamuoyuna nasıl bir tepki verecek bilemiyoruz ama kendisine aşağıdaki güzel fotoğrafı armağan ediyoruz…